How to: ดูแลรักษาอินเวอร์เตอร์ในบ้านคุณ

Brighten Generation
Jun 25
1 min read

หัวใจสำคัญของระบบโซลาร์เซลล์ ไม่ว่าจะเป็นบนหลังคาบ้านหรือโรงงานอุตสาหกรรม คือ "อินเวอร์เตอร์ (Inverter)" และ "ระบบควบคุม (Controller)" อุปกรณ์เหล่านี้ทำหน้าที่แปลงพลังงานแสงอาทิตย์ที่ผลิตได้ให้เป็นไฟฟ้ากระแสสลับที่เราใช้ในชีวิตประจำวัน รวมถึงบริหารจัดการการไหลของพลังงานทั้งหมดในระบบ

การดูแลรักษาอินเวอร์เตอร์และระบบควบคุมอย่างเหมาะสม จึงเป็นสิ่งสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม เพื่อให้ระบบโซลาร์เซลล์ของคุณทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด มีความปลอดภัย และมีอายุการใช้งานที่ยาวนานคุ้มค่ากับการลงทุน

On-Grid Inverter vs. Hybrid Inverter

แม้จะมีบทบาทหลักในการแปลงไฟฟ้าเหมือนกัน แต่อินเวอร์เตอร์ทั้งสองประเภทนี้มีความสามารถและโครงสร้างการทำงานที่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญ

คุณสมบัติ	On-Grid Inverter	Hybrid Inverter (ไฮบริด)
การเชื่อมต่อ	เชื่อมต่อโดยตรงกับโครงข่ายการไฟฟ้าฯ เท่านั้น	เชื่อมต่อได้ทั้งโครงข่ายการไฟฟ้าฯ และ แบตเตอรี่กักเก็บพลังงาน
ฟังก์ชันหลัก	แปลงไฟฟ้า DC จากแผงโซลาร์เป็น AC เพื่อใช้ในบ้านและส่งคืนโครงข่าย	แปลงไฟฟ้า DC จากแผงโซลาร์เป็น AC, จัดการการชาร์จ/จ่ายไฟของแบตเตอรี่, สามารถจ่ายไฟสำรองได้
การทำงานเมื่อไฟดับ	หยุดทำงานทันที เพื่อความปลอดภัยของเจ้าหน้าที่และป้องกันระบบเสียหาย (Anti-Islanding Protection)	สามารถจ่ายไฟสำรอง ให้กับโหลดที่สำคัญได้จากแบตเตอรี่และ/หรือแผงโซลาร์ (Backup Mode)
การบริหารจัดการพลังงาน	เน้นการใช้ไฟจากโซลาร์และส่งคืนโครงข่าย	จัดการได้ซับซ้อนกว่า: ใช้เอง, ชาร์จแบตเตอรี่, ขายคืนโครงข่าย (ถ้ามี), ใช้ไฟสำรอง
ความซับซ้อนของระบบ	ค่อนข้างตรงไปตรงมา	ซับซ้อนกว่าเล็กน้อย เนื่องจากต้องจัดการแบตเตอรี่และโหมดการทำงานที่หลากหลาย
ต้นทุน	ต่ำกว่า	สูงกว่า (เนื่องจากมีฟังก์ชันการทำงานและเทคโนโลยีที่ซับซ้อนกว่า)

จะเห็นได้ว่า Hybrid Inverter มีความสามารถที่เหนือกว่าในการจัดการพลังงานและมอบความยืดหยุ่น รวมถึงความมั่นคงทางพลังงานที่มากกว่า โดยเฉพาะฟังก์ชันการสำรองไฟยามฉุกเฉิน ซึ่ง On-Grid Inverter ไม่สามารถทำได้

การดูแลรักษาอินเวอร์เตอร์:

ในหลักการพื้นฐานของการดูแลรักษาอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ แนวทางโดยรวมไม่แตกต่างกันมากนัก แต่ Hybrid Inverter อาจมี จุดที่ต้องให้ความสำคัญเพิ่มเติม เล็กน้อย เนื่องจากมีส่วนที่เชื่อมต่อกับแบตเตอรี่ และมีโหมดการทำงานที่หลากหลายกว่า

การดูแลรักษาโดยทั่วไป (ใช้ได้กับทั้ง On-Grid และ Hybrid Inverter)

การตรวจสอบด้วยสายตาอย่างสม่ำเสมอ:
- ความสะอาด: ตรวจสอบให้แน่ใจว่า Inverter สะอาด ไม่มีฝุ่น สิ่งสกปรก หรือรังนก/แมลงเกาะแน่น ซึ่งอาจขัดขวางการระบายความร้อน
- ช่องระบายอากาศ: ตรวจสอบว่าช่องระบายอากาศของ Inverter ไม่มีอะไรอุดตัน การระบายความร้อนที่ดีเป็นสิ่งสำคัญมากต่อประสิทธิภาพและอายุการใช้งาน
- สายไฟและการเชื่อมต่อ: ตรวจสอบสายไฟทั้งหมด (AC และ DC) ว่าไม่มีร่องรอยการชำรุด ฉีกขาด หรือการเชื่อมต่อที่หลวม หรือมีรอยไหม้
- สภาพแวดล้อม: ตรวจสอบว่า Inverter ไม่ได้ถูกติดตั้งในบริเวณที่มีความชื้นสูง มีแสงแดดส่องถึงโดยตรงตลอดเวลา หรือใกล้แหล่งความร้อนอื่นๆ มากเกินไป
การตรวจสอบประสิทธิภาพผ่านแอป/หน้าจอ:
- ตรวจสอบสถานะการทำงาน: หมั่นตรวจสอบสถานะการทำงานของ Inverter ผ่านแอปพลิเคชัน (เช่น MySigen App สำหรับ Sigenergy) หรือหน้าจอแสดงผลของ Inverter
- การผลิตไฟฟ้า: เปรียบเทียบปริมาณการผลิตไฟฟ้าในแต่ละวัน/เดือน กับข้อมูลย้อนหลัง หรือประมาณการที่คาดไว้ หากมีการลดลงอย่างผิดปกติ อาจบ่งชี้ถึงปัญหา
- ข้อผิดพลาด/แจ้งเตือน (Error Codes/Alarms): หากมีข้อความแจ้งเตือนหรือรหัสข้อผิดพลาดปรากฏขึ้น ให้บันทึกไว้และรีบปรึกษาผู้ติดตั้งหรือผู้เชี่ยวชาญ
การทำความสะอาด (ตามความเหมาะสม):
- ใช้ผ้าแห้งหรือแปรงขนนุ่มปัดฝุ่นภายนอก (ควรปิดระบบก่อน)
- หลีกเลี่ยงการใช้น้ำหรือสารเคมีทำความสะอาดโดยตรงกับตัวเครื่อง

การดูแลรักษาเพิ่มเติมสำหรับ Hybrid Inverter (เน้นเรื่องแบตเตอรี่)

การตรวจสอบแบตเตอรี่:
- สถานะแบตเตอรี่ (SOC): ตรวจสอบระดับประจุของแบตเตอรี่ผ่านแอปพลิเคชันอย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้แน่ใจว่าแบตเตอรี่มีการชาร์จและจ่ายไฟตามปกติ
- อุณหภูมิแบตเตอรี่: ระบบ Hybrid ที่ดีจะมีฟังก์ชันตรวจสอบอุณหภูมิแบตเตอรี่ หากพบอุณหภูมิสูงผิดปกติ ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ
- การจัดเก็บแบตเตอรี่: ตรวจสอบให้แน่ใจว่าแบตเตอรี่ถูกติดตั้งในพื้นที่ที่มีการระบายอากาศดี อุณหภูมิเหมาะสม และพ้นจากแสงแดดโดยตรง เพื่อยืดอายุการใช้งาน (แบตเตอรี่บางรุ่น เช่น Sigenergy SigenStor มีระบบจัดการความร้อนในตัว ซึ่งช่วยให้ดูแลรักษาง่ายขึ้น)
การทดสอบระบบสำรองไฟ (ถ้ามีฟังก์ชันนี้):
- อาจมีการทดสอบฟังก์ชัน Backup Mode เป็นครั้งคราว (ตามคำแนะนำของผู้ผลิตหรือผู้ติดตั้ง) เพื่อให้แน่ใจว่าระบบจะทำงานได้อย่างถูกต้องเมื่อเกิดไฟดับจริง
- ข้อควรระวัง: การทดสอบควรทำอย่างระมัดระวังและปฏิบัติตามคู่มือ
การตรวจสอบการเชื่อมต่อและโหมดการทำงาน:
- ตรวจสอบผ่านแอปพลิเคชันว่า Inverter ยังคงเชื่อมต่อกับโครงข่ายการไฟฟ้าฯ และ/หรือแบตเตอรี่เป็นปกติ
- ตรวจสอบว่าโหมดการทำงานของระบบ (เช่น Self-Consumption, Backup Priority) ยังคงเป็นไปตามที่คุณตั้งค่าไว้

การบำรุงรักษาโดยผู้เชี่ยวชาญ (Professional Maintenance)

แม้จะดูแลเองเป็นประจำ แต่การเรียกผู้เชี่ยวชาญเข้ามาตรวจสอบและบำรุงรักษาระบบอย่างน้อย ปีละ 1 ครั้ง เป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง โดยเฉพาะในเรื่องต่อไปนี้

การตรวจสอบจุดเชื่อมต่อไฟฟ้า: ตรวจสอบความแน่นหนาของน็อตและสายไฟทั้งหมดเพื่อป้องกันการเกิดประกายไฟหรือความร้อนสูงเกินไป
การตรวจสอบระบบป้องกัน: ตรวจสอบการทำงานของอุปกรณ์ป้องกันไฟกระชาก (SPD), เบรกเกอร์ (MCB/MCCB)
การตรวจสอบประสิทธิภาพเชิงลึก: ผู้เชี่ยวชาญจะมีเครื่องมือเฉพาะทางในการวัดค่าต่างๆ เพื่อประเมินประสิทธิภาพโดยรวมของระบบ
การอัปเดตเฟิร์มแวร์: ผู้ติดตั้งสามารถช่วยอัปเดตเฟิร์มแวร์ของ Inverter และ Controller ให้เป็นเวอร์ชันล่าสุด ซึ่งอาจมีการเพิ่มประสิทธิภาพหรือแก้ไขข้อบกพร่องต่างๆ
การแก้ไขปัญหาที่ซับซ้อน: หากมีปัญหาที่แก้ไขเองไม่ได้ ผู้เชี่ยวชาญจะสามารถวินิจฉัยและแก้ไขได้อย่างถูกต้อง

อินเวอร์เตอร์และระบบควบคุมเป็นหัวใจสำคัญที่ทำให้ระบบโซลาร์เซลล์ของคุณทำงานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ การดูแลรักษาที่ถูกวิธี จะช่วยยืดอายุการใช้งาน ลดโอกาสเกิดปัญหา และทำให้การลงทุนในพลังงานแสงอาทิตย์ของคุณคุ้มค่าอย่างแท้จริง!

สนใจสินค้าและบริการจาก Brighten Generation สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้เลย!

โทร. 082-650-7659

E-mail: natchanan.r@brighten-gen.com